۶ ماهی می شود که بانک ها صدور دسته چک های قدیمی را متوقف و صیادی های بنفش رنگ را برای دارندگان چک صادر می کند. بسیاری از افرادی که در کار خود از این ابزار پرداخت استفاده می کردند موظف به استفاده از دسته چک های صیادی شده اند.
این دسته چک ها به منظور کاهش تعداد چکهای برگشتی و جلوگیری از کلاهبرداری وارد بازار شدند به گونه ای که قبل از صدور چک تمام حساب های فرد بررسی خواهد شد؛ فرد باید حداقل دو سال حساب بانکی با کارکرد بالا داشته باشد و در صورتی که فردی دارای چک برگشتی باشد تا زمانی که از سوابق خود رفع سوءاثر نکند نمیتواند درخواست چک صیاد کند.
براساس اعلام بانک مرکزی، تعداد چکهای برگشتی در شهریورماه نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۱۷/۹ درصد کاهش پیدا کرده است. همانطور که در تصویر زیر ملاحظه میکنید مبلغ چکهای برگشتی نسب به سال گذشته به میزان ۵۳/۵ درصد رشد داشته است و این موضوع خبر از چک کشیدن افراد در مبالغ بالا میدهد.
برای مشاهده متن کامل اینجا کلیک کنید.
زمان اجرای کامل قانون جدید چک
رئیس کل بانک مرکزی گفت: تا قبل از پایان آبان امسال، درباره بخشهای باقی مانده از قانون جدید چک و زمان اجرای کامل این قانون، اطلاع رسانی خواهیم کرد.
علی صالح آبادی پس از نشست با فعالان اقتصادی در این باره که قانون جدید چک با وجود اینکه بر اساس تکلیف قانونی، ماهها قبل باید به طور کامل اجرایی میشد افزود: در قانون جدید چک ۱۷ تکلیف دیده شده که ۱۱ مورد از آن اجرایی شده و تنها ۶ مورد باقی مانده است.
وی اضافه کرد: تکالیف باقی مانده قانون چک مانند چک الکترونیک، به زیرساختهایی نیاز دارد که تامین آن زمان بر و محتاج کار بیشتری است.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: ۶ مورد باقی مانده از تکالیف جدید قانون چک نیاز به کار فنی بیشتر و سنگین تری دارد که در این باره کارگروهی تشکیل دادیم تا پس از بررسی ها، زمان تکمیل آن را اعلام کنند.
صالح آبادی افزود: تا قبل از پایان آبان، به صورت شفاف درباره جزئیات تکالیف اجرا شده و نوع تکالیف باقی مانده و زمان اجرایی شدن آنها اطلاع رسانی خواهم کرد.
رئیس کل بانک مرکزی درباره نشست با فعالان اقتصادی با بیان اینکه امروز فعالان اقتصادی از اتاقهای بازرگانی سراسر کشور و نمایندگان صنایع بزرگ حضور داشتند افزود: از ابتدای حضور در مسئولیت بانک مرکزی مایل بودم از دیدگاههای فعالان اقتصادی در تدوین سیاستهای ارزی، ریالی و اعتباری استفاده کنم بنابراین فعالان اقتصادی هم باید از طریق رویههای نظاممند پیشنهادهای خود را به بانک مرکزی ارائه کنند، ما هم در حوزههای مختلف از افراد متخصص و خبره در تشکیل کمیتههای مشترک استفاده میکنیم ضمن اینکه بنا داریم مسئولان بانکی هم در این کمیتهها حضور داشته باشند تا از دیدگاههای آنها نیز در تدوین مقررات استفاده شود.
صالح آبادی گفت: در این نشست فعالان اقتصادی درباره سامانههای موجود از جمله ارتقاء سامانههای ارزی، پیشنهادهای خوبی ارائه کردند ضمن اینکه اعتقاد داشتند باید از ظرفیتهای بازار پول و سرمایه به صورت مشترک استفاده کنیم که ما هم از آن استقبال کردیم تا با بازار سرمایه در تعامل باشیم و دو بازار پول و سرمایه به صورت مکمل کار تامین مالی بنگاهها را انجام دهند.
وی افزود: تملک واحدهای تولیدی توسط بانکها نکته دیگری بود که از سوی فعالان اقتصادی مطرح و مقرر شد دستورالعملی در این زمینه تهیه و در جلسه آینده شورای پول و اعتبار مطرح و تصویب شود البته با ساز و کارهایی که در این دستورالعمل پیش بینی خواهد شد روند بازگشت بنگاههای تعطیل شده و دارای مشکل را به چرخه تولید تسهیل خواهیم کرد.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین در نشست با فعالان اقتصادی نیز گفت: امیدواریم اقدامات در دستور کار ما در عمل و به دور از کار رسانهای باشد و با این اقدامات تحولات مثبت را در فضای اقتصادی کشور شاهد باشیم.
صالح آبادی با بیان اینکه بسیار به بهبود اوضاع اقتصادی کشور خوشبین هستم افزود: دولت، مجلس و قوه قضاییه، نگاه مثبت به حل مشکل دارند که امیدواریم با اقدامات هماهنگ این سه قوه هم مشکل فعالان اقتصادی حل شود و هم وضع اقتصاد کشور بهبود یابد.
وی گفت: البته فعالان اقتصادی که همیشه کمک کننده بودند اکنون هم باید کمک کنند، زیرا ما در بانک مرکزی بدون کمک شما فعالان اقتصادی نمیتوانیم کاری را از پیش ببریم بنابراین کمک کنید تا نشستهای این چنینی نتیجه بخش باشد.
قانون جدید چک این امکان را فراهم کرده که کسری چک از دیگر حسابهای صادرکننده وصول شود و چنانچه چک سوء اثر نشود، نه تنها امکان صدور چک برای افراد نیست، بلکه امکان افتتاح حساب و دریافت کارت بانکی نیز وجود ندارد.
قانون جدید چک در سال ۱۳۹۷ در مجلس شورای اسلامی با هدف کاهش آمار چکهای برگشتی و بازگرداندن اعتماد به چک در بازار تصویب شد و پس از تعطیلات فروردین ماه ۱۴۰۰ چکهای بنفش رنگ به متقاضیان تحویل داده شد.
از مشخصات چکهای جدید میتوان به شناسه یکتای ۱۶ رقمی در سمت چپ بالای هر برگ چک و درج عبارت «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است»، اشاره کرد.
چک تان برگشت بخورد؛ کلیه حسابهای شما در کل شبکه بانکی مسدود می شود.
براساس بند ب ماده ۵ مکرر قانون صدورچک بانکها مکلفند بعد از ثبت غیر قابل پرداخت بودن یا کسری مبلغ چک در سامانه بانک مرکزی نسبت به مسدود کردن کلیه حسابها و کارتهای بانکی متعلق به صادرکننده چک به میزان کسری مبلغ چک به ترتیب اعلامی از سوی بانک مرکزی اقدام نمایند.
ترتیب انسداد وجوه حسابها را به شرح زیر است:
۱. در خصوص نحوه انتخاب بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی؛
اولویت به ترتیب با بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی خواهد بود که مجموع موجودی حسابهای سپرده صادر کننده چک بالاترین رقم باشد.
۲. در خصوص نحوه انتخاب حسابهای سپرده به ترتیب؛
۳. در خصوص حسابهای مشترک؛
بر مبنای سهمالشرکه صادرکننده در حسابهای مشترک
معاون اداره پرداخت بانک مرکزی اعلام کرد که اگر قرار باشد چکی طبق قانون جدید به عنوان ضمانت صادر شود، باید تاریخ و مشخصات صادرکننده و گیرنده روی آن درج شود.
آمنه نادعلی زاده در یک برنامه تلویزیونی گفت: چکهای فعلی به روال سابق میتوانند پذیرش و پردازش شوند، اما برای آنها یک زمان مشخصی از سوی بانک مرکزی تعیین خواهد شد و جمع آوری میشوند.
وی در ادامه در پاسخ به اینکه اگر گیرنده چک دریافتی را در سامانه صیاد تایید نکند چه میشود؟ بیان کرد: اصل این قانون جدید به نفع گیرنده چک است و باید از صادرکننده چک بخواهد تا چک را در سامانه صیاد ثبت کند و خودش هم چک را در این سامانه اگر مواردی که در چک نوشته شده بود با مواردی که در سامانه صیاد ثبت شده بود، مغایرت نداشت باید تایید کند.
معاون اداره پرداختهای بانک مرکزی تاکید کرد که اگر گیرنده چک را در سامانه صیاد تایید نکند، آن چک قابل پرداخت نخواهد بود.
وی با بیان اینکه طبق قانون جدید، از زمانی چک تخصیص مییابد تا سه سال اعتبار دارد، گفت: پیش از این چک سفید را به عنوان ضمانت قبول میکردند، اما اگر قرار باشد تا چکی طبق قانون جدید به عنوان ضمانت صادر شود، باید تاریخ و مشخصات صادرکننده و گیرنده بر روی آن درج شود.
گفتنی است که در راستای اجرای قانون جدید چک، از ابتدای سال آینده دسته چکهای جدید در بازار توزیع میشوند و صادرکننده چک باید آن را در سامانه صیاد ثبت و گیرنده چک مشخصات آن را تایید کند.